Ô nhiễm và bảo vệ nước dưới đất khỏi bị ô nhiễm

 http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/18679

Mời các bạn tìm hiểu bài viết “Ô nhiễm và bảo vệ nước dưới đất khỏi bị ô nhiễm”

Tác giả: Đoàn Văn Cánh

http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/18679

Theo luật tài nguyên nước hiện hành, “Ô nhiễm nguồn nước là sự biến đổi tính chất vật lý, tính chất hóa học và thành phần sinh học của nước không phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho phép, gây ảnh hưởng xấu đến con người và sinh vật”.

Ba tính chất quan trọng phân biệt các nguồn ô nhiễm nước dưới đất là:

(i) mức độ cục bộ của chúng,

(ii) quá trình diễn biến ô nhiễm,

(iii) và các loại ô nhiễm do chúng gây ra.

Sự ô nhiễm nước dưới đất, kích thước nguồn ô nhiễm có thể biến đổi từ một giếng riêng biệt cho đến những vùng có diện tích hàng trăm km2. Trong thực tế, cách gọi tập trung hay không tập trung mô tả mức độ cục bộ (kích thước) của nguồn ô nhiễm. 

Nguồn ô nhiễm tập trung là một nguồn có kích thước nhỏ và xác định, chẳng hạn như các bể chứa rò rỉ, các ao chứa chất thải, hoặc các vùng thu gom rác thải. Thường thì nguồn này tạo ra điểm ô nhiễm xác định.

Nguồn ô nhiễm không tập trung thì phân bố trên một diện tích lớn, ô nhiễm khuếch tán bắt nguồn từ rất nhiều nguồn nhỏ và vị trí của chúng thường không xác định. Ví dụ như thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng trong nông nghiệp, nitơrat trong hệ thống nước thải sinh hoạt và mưa axit. Vị trí các nguồn ô nhiễm này không thể xác định được một cách chính xác. Trong các trường hợp này, nguồn ô nhiễm nằm trên một diện rộng với các nồng độ biến đổi rất lớn.

Quá trình diễn biến ô nhiễm mô tả nồng độ và tốc độ truyền của chất ô nhiễm biến đổi theo thời gian. Nguồn ô nhiễm xảy ra một lần và trong một thời gian ngắn với một nồng độ xác định được gọi là nguồn ô nhiễm ngắn hạn. 

Nguồn ô nhiễm xảy ra liên tục và lâu dài được gọi là nguồn ô nhiễm liên tục. Nồng độ của các ô nhiễm này có thể không đổi hoặc thay đổi theo thời gian. Hầu hết các nguồn ô nhiễm lâu dài không thể mô tả bằng một quá trình ổn định. Ví dụ như, nồng độ hoá chất thải vào bể chứa tại một nhà máy có thể biến đổi theo thời gian do sự thay đổi của quá trình sản xuất, mùa vụ hoặc các yếu tố kinh tế hoặc do phản ứng phụ xảy ra giữa các chất thải.

Tốc độ thau rửa của các chất thải rắn tại các vùng tập trung rác thải cũng có thể bị ảnh hưởng theo mùa liên quan đến lưu lượng bổ sung cho nước dưới đất hoặc sự giảm nồng độ nguồn khi các thành phần của phế thải (ví dụ như hữu cơ) bị phân huỷ.

 Các nguồn ô nhiễm nước dưới đất có thể gây ra bởi hoạt động khác nhau trong công nghiêp, nông nghiệp và sinh hoạt.